Voorbeeld opzet lessencyclus
Bovenbouw basisschool/onderbouw vervolgonderwijs
Les 1: Verkenning (45 minuten)
Introductie (10 minuten):
Leg kort de historische context uit van de Tachtigjarige Oorlog en waarom de Spanjaarden uiteindelijk besloten om over te gaan tot het graven van een kanaal dat de Rijn met de Maas en uiteindelijk zelfs met de Schelde moest verbinden.
Vervolg (35 minuten)
Introduceer de Fossa Eugeniana als een beoogd kanaal tussen de Maas en de Rijn (en de Schelde) met behulp van de documentaire (duur 35 minuten).
Les 2 Eerste onderzoek en verwerking (60 minuten)
1. Onderzoeksfase (30 minuten):
Laat de leerlingen in tweetallen op de computer zoeken naar informatie over de Fossa Eugeniana, waarom het werd voorgesteld, welke functie het kanaal moest krijgen (economisch én militair) en waarom het niet is voltooid. De kinderen kunnen hiervoor bijvoorbeeld ook gebruik maken van deze website.
Op deze website staat het informatieboek voor de leerkracht. Dit is ook goed te gebruiken door de kinderen als opzoekboek.
2. Presentatie en discussie (15 minuten):
Elk tweetal presenteert kort wat ze hebben ontdekt.
Leid een klasgesprek over waarom het plan mislukte.
3. Verbeeldingsoefening (10 minuten):
Vraag de leerlingen kort te speculeren wat er zou zijn gebeurd als het kanaal met succes was aangelegd. Zou je het zelfs tegenwoordig nog kunnen merken?
4. Afsluiting (5 minuten):
Bespreek klassikaal de speculaties en bereid de leerlingen voor op de volgende les.
Les 3. Hedendaagse implicaties en creatieve verwerking (60 minuten)
1. Terugblik en vragenronde (10 minuten):
– Bespreek kort de belangrijkste punten van de vorige les.
– Beantwoord eventuele vragen van de leerlingen.
2. Hedendaagse toepassingen onderzoeken (20 minuten):
Laat de leerlingen in tweetallen op de computer zoeken naar hedendaagse voorbeelden van waterwegen en hun economische en sociale impact.
3. Discussie en vergelijking (20 minuten):
– Elk tweetal presenteert hun bevindingen.
– Leid een discussie over hoe waterwegen vandaag de dag belangrijk zijn en vergelijk dit met het beoogde doel van de Fossa Eugeniana.
4. Creatieve opdracht (10 minuten):
Laat de leerlingen in tweetallen een korte tekst schrijven of tekening maken waarin ze beschrijven wat er zou zijn gebeurd als de Fossa Eugeniana succesvol was geweest.
Deze opdracht kan als stelopdracht eventueel ook (af)gemaakt worden tijdens de taalles.
5. Presentatie en reflectie (10 minuten):
– Elk tweetal deelt hun creatieve werk.
– Bespreek klassikaal wat ze hebben geleerd over zowel het historische als het speculatieve aspect van de Fossa Eugeniana
Optioneel extra:
– De kinderen spelen in groepjes het spel over de Fossa Eugeniana (indien aanwezig). Naar verwachting vanaf juni/juli te downloaden vanaf de website.
– De kinderen bezoeken samen met de leerkracht Fort Hazepoot in Arcen.